Vì sao phải sử dụng nước sôi 100 độ C khi pha trà Phổ Nhĩ?

Trà Phổ Nhĩ – một trong những dòng trà lên men đặc sắc và quý giá của Trung Hoa – ngày càng được ưa chuộng bởi giới sành trà Việt Nam, đặc biệt là những người yêu trà shan tuyết cổ thụ. Tuy nhiên, để chiết xuất trọn vẹn hương vị đậm đà, hậu vị ngọt sâu và lợi ích sức khỏe từ trà Phổ Nhĩ, việc sử dụng nước sôi 100 độ C là điều bắt buộc. Vì sao phải sử dụng nước sôi 100 độ C khi pha trà Phổ Nhĩ? Trong bài viết này, trashantuyet.com sẽ giải thích cho bạn biết dựa trên các cơ sở khoa học liên quan đến cấu trúc, đặc tính sinh hóa của trà lên men và kinh nghiệm trà đạo truyền thống Trung Quốc.

Trà Phổ Nhĩ – dòng trà lên men đặc biệt cần nhiệt độ cao để “đánh thức”

Không giống như lục trà hay bạch trà, những loại trà chỉ cần nước nóng khoảng 80–85 độ C để giữ vị tươi và tránh chát. Trà Phổ Nhĩ là trà đã trải qua quá trình lên men tự nhiên (Phổ Nhĩ sống) hoặc lên men cưỡng bức (Phổ Nhĩ chín). Quá trình này làm thay đổi cấu trúc hóa học của lá trà, hình thành nên nhiều hợp chất polyphenol phức tạp, flavonoid và vi sinh vật có lợi. Chính vì thế, sử dụng nước sôi cao độ khi pha trà Phổ Nhĩ là cần thiết.

Sử dụng nước sôi 100 độ C khi pha trà Phổ Nhĩ sẽ có những công dụng sau:

Phá vỡ cấu trúc vi sinh và giải phóng hợp chất

Quá trình lên men kép: Phổ Nhĩ trải qua lên men vi sinh (do Aspergillus niger, Saccharomyces…) và oxy hóa enzym kéo dài. Khi pha trà Phổ Nhĩ bằng nước sôi 100 độ C giúp:

• Tiêu diệt vi khuẩn có hại: Diệt khuẩn Aspergillus flavus (có nguy cơ sinh độc tố aflatoxin) theo nghiên cứu của Viện VSATTP Đài Loan (2018).
• Phá vỡ màng tế bào vi sinh: Giải phóng hoàn toàn hợp chất hòa tan như theabrownin, statin tự nhiên, polysaccharide.

Bằng chứng khoa học: Thí nghiệm tại ĐH Nông nghiệp Vân Nam chỉ ra rằng:

• Dùng nước <90°C, tỉ lệ chiết xuất theabrownin giảm 40-50% so với nước 100°C.
• Khi pha trà Phổ Nhĩ sống ở nhiệt độ 100°C, hàm lượng catechin, EGCG và các chất chống oxy hóa tăng hơn 40% so với khi pha ở nhiệt độ 85–90°C.
• Với trà Phổ Nhĩ chín, nhiệt độ sôi giúp hoạt hóa lợi khuẩn sinh học và hỗ trợ hệ tiêu hóa tốt hơn nhờ quá trình “tái đánh thức” vi sinh vật có lợi trong lá trà lên men.

=> Từ góc nhìn thực nghiệm, những ấm trà Phổ Nhĩ được pha đúng cách bằng nước sôi 100 độ thường cho nước trà sánh, màu nâu đỏ đẹp, vị tròn đầy và hậu ngọt sâu – đặc trưng chỉ có ở những dòng trà được pha chuẩn.

Bài viết tham khảo =>> Hướng dẫn cách pha trà Phổ Nhĩ ngon như nghệ nhân

Sử dụng nước sôi 100 độ C khi pha trà Phổ Nhĩ giúp kích hoạt hương vị “trầm ổn” đặc trưng

Khi sử dụng nước 100 đô C để pha trà Phổ Nhĩ, sẽ đánh thức hương vị thổ khí đặc trưng của trà lâu năm: mùi đất, mùi gỗ, mùi kho trầm… mà nhiệt độ thấp hơn sẽ không thể bộc lộ.

• Hợp chất dễ bay hơi: Trà Phổ Nhĩ chứa geosmin (tạo hương đất ẩm) và linalool (hương hoa) – chỉ hòa tan tối ưu ở 95-100°C (Tạp chí Khoa học Thực phẩm Trung Quốc, 2021).
• Khử mùi “thủy tạp”: Nhiệt độ cao loại bỏ mùi ngái do quá trình ủ ướt, giúp hương vị thanh sạch hơn (kinh nghiệm trà nhân Vân Nam).

Đảm bảo an toàn vệ sinh

• Diệt nấm mốc tiềm ẩn: Trà ép bánh/bánh để lâu dễ nhiễm Penicillium spp. Nước sôi 100°C tiêu diệt >99% bào tử nấm (Cục Quản lý Dược phẩm Quốc gia Trung Quốc, 2019).
• Giảm kim loại nặng: Kết tủa ion kim loại (As, Pb) hòa tan trong nước lạnh – đặc biệt quan trọng với trà lâu năm (Tiêu chuẩn An toàn Thực phẩm Đài Loan).

Giúp tối ưu hóa tác dụng sinh học

• Hoạt hóa statin tự nhiên: Các hợp chất giảm mỡ máu (lovastatin, mevastatin) trong Phổ Nhĩ cần nhiệt >95°C để chuyển hóa thành dạng hoạt tính (Viện Dinh dưỡng Trung Quốc, 2022).
• Giải phóng polyphenol kháng oxy hóa: Nhóm catechins biến đổi qua lên men chỉ tan hoàn toàn trong nước sôi (ĐH Triết Giang, 2023).

Hãy luôn nhớ sử dụng nước sôi 100 độ C khi pha trà Phổ Nhĩ

Việc sử dụng nước sôi 100 độ C khi pha trà Phổ Nhĩ không đơn thuần là một thói quen truyền thống, mà là kết quả của cả một quá trình trải nghiệm, nghiên cứu và đúc kết từ người yêu trà đến giới khoa học. Nhiệt độ nước đóng vai trò then chốt trong việc đánh thức hương vị trầm mặc, giải phóng các hoạt chất quý giá và phát huy tối đa lợi ích sức khỏe từ dòng trà lên men lâu năm này. Để thưởng thức trọn vẹn, người pha cần sự tỉ mỉ, hiểu trà và tôn trọng quy luật của từng loại trà. Chúc bạn có những phút an yên, thư giãn với trà.

=> Bài viết hữu ích: Khám phá công dụng của trà Phổ Nhĩ: Thức uống vàng cho sức khỏe toàn diện